FIGURY

Figury na Wielki Post to przede wszystkim wizerunki ukrzyżowanego Chrystusa, korpusy na krzyż, figury Piety, Matki Bożej Bolesnej oraz towarzyszące im symbole Męki Pańskiej (arma Christi). Ich zadaniem jest wizualne przypomnienie o ofierze Jezusa, zachęta do nawrócenia i stworzenie przestrzeni sprzyjającej modlitwie osobistej oraz nabożeństwom pasyjnym, takim jak Droga Krzyżowa czy Gorzkie Żale.​

W praktyce oznacza to, że w okresie Wielkiego Postu zastępuję część dekoracji bożonarodzeniowych czy zwykłych ornamentów figurami o bardziej stonowanej, pokutnej wymowie. Dzięki temu wierni od progu widzą, że w liturgii zaczyna się inny czas – czas ciszy, refleksji i przygotowania do Paschy.​

Jakie rodzaje figur na Wielki Post mogę wybrać?

Najczęściej wybieram kilka kluczowych typów figur, które razem budują całą „scenę” wielkopostną:​

• Korpus Chrystusa na krzyż – klasyczny wizerunek Ukrzyżowanego, montowany na istniejącym krzyżu ołtarzowym lub procesyjnym.​
• Figura Pana Jezusa Frasobliwego lub Ecce Homo – idealna do bocznych ołtarzy, kaplic adoracji czy zakrystii.​
• Matka Boża Bolesna / Pieta – Maryja trzymająca ciało Jezusa lub stojąca pod krzyżem, szczególnie często używana w tradycji ludowej.​
• Dodatkowe symbole Męki: kolumna biczowania, cierniowa korona, gwoździe, włócznia, gąbka – jako mniejsze figurki lub detale kompozycji.​

Dobór zależy od wielkości świątyni, stylu wystroju i budżetu parafii czy wspólnoty. W mniejszym kościele często wystarczy dobrze dobrany korpus Chrystusa i figura Matki Bożej Bolesnej, podczas gdy duże parafie przygotowują rozbudowane aranżacje pasyjne z kilkoma figurami i tłem scenograficznym.​

Z jakich materiałów powinny być wykonane figury na Wielki Post?

Najczęściej spotykam figury z żywicy, drewna, gipsu lub tworzyw kompozytowych, a każdy z tych materiałów ma swoje zalety i zastosowanie.​

• Żywica i kompozyty – są lekkie, odporne na uszkodzenia i dobrze znoszą częste przenoszenie, dlatego świetnie sprawdzają się w kościołach, gdzie wystrój jest często zmieniany.​
• Drewno – cenione za szlachetny wygląd i trwałość; to dobry wybór tam, gdzie chcę, aby figura służyła przez wiele lat i pasowała do tradycyjnego wystroju.​
• Gips – daje bardzo precyzyjne detale, ale wymaga większej ostrożności przy przenoszeniu i odpowiednich warunków przechowywania.​

Przy wyborze zawsze zwracam uwagę na powłokę malarską: farby muszą być odporne na ścieranie i promieniowanie UV, zwłaszcza jeśli figura będzie używana także w procesjach lub przy mocnym oświetleniu. Ważne są również stabilne podstawy, które zapewniają bezpieczeństwo podczas nabożeństw z udziałem wielu osób.​

Jak dobrać rozmiar figur wielkopostnych do mojego kościoła lub kaplicy?

Rozmiar figur powinien być dopasowany do przestrzeni, aby były czytelne dla wiernych, ale jednocześnie nie dominowały całego wnętrza. W prezbiterium zwykle stosuję figury większe (np. 80–120 cm), natomiast w kaplicach bocznych i przy wejściu mniejsze (30–60 cm).​

Dobrym punktem odniesienia jest proporcja względem ołtarza i krzyża: korpus Chrystusa powinien harmonijnie wypełniać ramię krzyża, a figura Piety nie powinna być niższa niż mensa ołtarzowa, aby wierni mogli ją komfortowo dostrzec podczas modlitwy. W małych kaplicach szpitalnych czy klasztornych często wybieram zestaw jednej większej figury i kilku mniejszych symboli Męki, aby zachować równowagę między treścią a przestrzenią.​

Jak figury na Wielki Post wpływają na duchowe przeżywanie tego okresu?

Dobrze dobrane figury na Wielki Post pomagają mi wprowadzić wiernych w nastrój skruchy, refleksji i nadziei związanej z Misterium Paschalnym. Obecność wizerunków Ukrzyżowanego i Matki Bożej Bolesnej wzmacnia przekaz homilii, nabożeństw Drogi Krzyżowej i Gorzkich Żali, a także osobistej modlitwy w ciszy kościoła.​

W wielu wspólnotach figury te są punktem odniesienia dla rekolekcji czy katechez pasyjnych, a także inspiracją dla twórczości dzieci – np. prac plastycznych czy przedstawień wielkopostnych. Dzięki temu wierni nie tylko słuchają o Męce Pańskiej, ale rzeczywiście „widzą” ją i łatwiej przenoszą jej sens do codziennego życia.​

Jak przygotować aranżację z figurami na Wielki Post w mojej parafii?

Najpierw wyznaczam jedno główne miejsce ekspozycji – zazwyczaj w pobliżu prezbiterium lub bocznego ołtarza – w którym umieszczam centralną figurę (np. Ukrzyżowanego lub Pietę). Następnie dobieram do niej tło w kolorach fioletu, szarości lub naturalnego drewna oraz skromne dodatki: kamienie, surowe tkaniny, świece, ewentualnie symboliczne elementy krajobrazu Golgoty.​

Dbam o odpowiednie oświetlenie, które podkreśla twarz i rany Chrystusa, a jednocześnie nie oślepia wiernych. Jeśli w kościele odbywają się specjalne nabożeństwa pokutne, warto zaplanować także mobilne figury procesyjne, które można przenosić w czasie Drogi Krzyżowej lub adoracji krzyża w Wielki Piątek.​

Jakie są orientacyjne przedziały cenowe figur na Wielki Post?

Ceny figur na Wielki Post zależą od rozmiaru, materiału, poziomu detalu oraz producenta, ale można wyróżnić kilka typowych przedziałów. Małe figury (ok. 20–40 cm) z żywicy lub tworzywa kompozytowego mieszczą się zwykle w niższym segmencie cenowym, natomiast duże figury ołtarzowe z drewna to wydatek kilkukrotnie wyższy.​

Dla parafii i wspólnot zakonnych istotne jest także to, że część hurtowni dewocjonaliów oferuje rabaty przy większych zamówieniach lub przy kompletach (np. korpus Chrystusa + Matka Boża Bolesna + figura świętego). Dzięki temu mogę zaplanować spójną aranżację na Wielki Post w ramach jednego budżetu.​

Jak dbać o figury, aby służyły przez wiele lat?

Po zakończeniu okresu Wielkiego Postu zawsze dokładnie czyszczę figury z kurzu i ewentualnych zabrudzeń, używając miękkiej ściereczki i delikatnych środków przeznaczonych do danego materiału. Następnie przechowuję je w suchym, przewiewnym miejscu, najlepiej w oryginalnych opakowaniach lub miękkich pokrowcach, aby uniknąć obić i zarysowań.​

Przynajmniej raz na kilka lat warto przeprowadzić przegląd stanu powłoki malarskiej i ewentualnie zlecić odświeżenie polichromii lub drobne renowacje fachowcowi. Dzięki temu figury zachowują intensywność kolorów i pozostają bezpieczne w użytkowaniu, nawet przy częstym przenoszeniu i eksponowaniu w różnych miejscach świątyni.​

Tabela: Przykładowe parametry figur na Wielki Post

Poniższa tabela pokazuje, jak mogę dobrać figurę do wielkości przestrzeni i planowanego sposobu wykorzystania. Dane mają charakter orientacyjny i pomagają wstępnie zaplanować budżet oraz aranżację.​

​

FAQ – najczęstsze pytania o figury na Wielki Post

P: Czy figury na Wielki Post mogę wykorzystać także w innym okresie roku liturgicznego?
O: Tak, wizerunek Ukrzyżowanego jest obecny w kościołach przez cały rok, a figury Matki Bożej Bolesnej czy Piety można wykorzystywać również przy nabożeństwach żałobnych i adoracjach krzyża poza Wielkim Postem.​

P: Czy potrzebuję zgody proboszcza, aby wprowadzić nowe figury do świątyni?
O: Tak, w parafiach o nowych elementach wystroju decyduje proboszcz, a w przypadku większych zmian bywa wymagana także konsultacja z kurią lub diecezjalnym konserwatorem zabytków.​

P: Jakie kolory tkanin najlepiej pasują do figur na Wielki Post?
O: Kościół posługuje się w tym czasie głównie kolorem fioletowym, dlatego do aranżacji z figurami wybieram fiolety, szarości, beże, naturalne płótno i drewno, unikając jaskrawych barw kojarzonych z radością paschalną.​

P: Czy figury na Wielki Post są odpowiednie także do domowej kaplicy?
O: Tak, mniejsze figury Ukrzyżowanego, Piety czy Jezusa Frasobliwego świetnie sprawdzają się w domowych kącikach modlitwy, szczególnie gdy rodzina pragnie wspólnie przeżywać Drogę Krzyżową i modlitwę różańcową w okresie Wielkiego Postu.​

P: Jak najlepiej oznaczyć kategorię „Figury na Wielki Post” w sklepie internetowym?
O: W opisie kategorii warto wyraźnie wskazać przeznaczenie liturgiczne, typy figur (korpusy, Piety, Matka Boża Bolesna, arma Christi), sugerowane zastosowania w kościele i domu oraz dodać praktyczne wskazówki dotyczące doboru rozmiaru i materiału.​

Dlaczego warto zamówić figury na Wielki Post już teraz?

Im wcześniej wybiorę figury na Wielki Post, tym łatwiej zaplanuję całą aranżację liturgiczną, rekolekcje i nabożeństwa pasyjne bez nerwowych zmian w ostatniej chwili. Dobrze dobrane figury stają się inwestycją na lata – każdej wiosny wracają na swoje miejsce, pomagając mnie i całej wspólnocie głębiej przeżyć czas pokuty i przygotowania do Zmartwychwstania.